■ سبزراه‌های شهر اصفهان احیا می‌شوند

سبزراه‌های شهر اصفهان احیا می‌شوند

نگرش ایرانیان به آب همواره آمیخته با احترام و مقدس‌پنداری بوده و ایرانیان هر جا آبی یافته‌اند، قدر آن را به درستی شناخته‌اند و درصدد بهره‌گیریِ بهینه و هدر ندادن آن بوده‌اند؛ و در این راه، دست به نوآوری‌های بسیاری هم زده‌اند که شمار فراوانی از آن‌ها در معماری و شهرسازی ایرانی دیده می‌شوند.

به گزارش خبرگزاری ایمنا، مادی ها در اصفهان از قدمت تاریخی برخوردار هستند و در واقع نماد عدالت 400 ساله در تقسیم آب به شمار می روند که نمونه آن در هیچ جای کشور وجود ندارد. طرح مادی های اصفهان ابتکاری است که از مقیاس معماری فراتر رفته و در سطح شهر یا منطقه وسیعی عمل نموده؛ لذا در قالب آفرینش یک عنصر شهری ویژه، جلوه پیدا کرده است.

وجود این مادی ها شاخصه و متمایز کننده شهر اصفهان از سایر شهرهای ایران می باشد و به گونه ای هویت بخش قسمت های مرکزی شهر و متمایز کننده این محلات از سایر محلات جدید شهر می باشد.

واژه ی مادی در ذهن بسیاری از ساکنان این محلات یادآور بسیاری از خاطرات دوران کودکی، مظهر حیات و زندگی است. تعداد نهرها یا مادی هایی که از زاینده رود جدا شده ۷۸ عدد بوده که این تقسیم بندی بر اساس 18 سهم اصلی انجام گردیده و هر سهم به نوبه خود تقسیمات فرعی دیگری هم داشته است.

مادی ها به دو شکل در طرح کالبدی شهر اصفهان مورد استفاده قرار گرفته اند: یکی در محور چهارباغ به گونه ای طراحی شده که فضای شهری هندسی خطی را در شهر پدید آورده است و دیگری در سایر معابر مثل کوچه ها که به صورت مارپیچ طی طریق کرده و از شهر خارج می شوند.

با افزایش تعداد مادی ها در عهد صفوی کاخ ها، مساجد، کاروانسراها، بازارها، گرمابه ها و خانه های بسیاری به منظور استفاده از آب در مسیر مادی ها ایجاد شدند.



از ۱۸ سهم زاینده رود، ۴ سهم مربوط به شهر و مادی های اصفهان است.

هر چند امروزه اهمیت مادی های اصفهان به عنوان شبکه تقسیم آب نسبت به گذشته نیست؛ ولی در واقع انعکاسی از دقت و نظم لازم چنین طرح های عظیمی را نشان می دهد و مهمتر از آن نقشی است که این شبکه در ایجاد و اهمیت نظم آب در این شهر ایفا می نماید.

رییس اداره هماهنگی و نظارت بر فضای سبز شهرداری اصفهان در گفتگو با خبرنگار خبرگزاری "ایمنا"با اشاره به نقش اساسی مادی ها در شهر اصفهان ، می گوید : با توجه به سابقه دیرینه و تاریخی انهار در اصفهان و هزینه های میلیاردی برای ساماندهی این شریان های تاریخی، با ادامه روند کم آبی و خشکسالی هویت مادی های شهر اصفهان از بین خواهد رفت و لطمه های جبران ناپذیری به این رگ های حیاتی وارد خواهد شد و درختان چند صد ساله اطراف مادی های این منطقه خشک و نابود می شوند.

جلال عمرانی با بیان این که شهرداری تمام توان خود را برای حفظ و حراست از این شاهرگ های حیاتی به کار می برد، بیان می کند: طبق طومار شیخ بهایی از 18 سهم زاینده رود ۴ سهم مربوط به شهر و مادی های اصفهان است.

رییس اداره هماهنگی و نظارت بر فضای سبز شهرداری اصفهان با اعلام این که 275کیلومتر مادی در سطح شهر اصفهان وجود دارد، تاکید می کند: شهرداری برای ساماندهی مادی ها تصمیم گرفت انهار را به یک پارک خطی تبدیل کند و از این رو از سال ۸۲ به صورت جدی این مهم را در دستور کار خود قرار داد به طوری که سالانه دهها میلیارد تومان برای این منظور هزینه می کند. وی با بیان این که سالانه 30 کیلومتراز مادی های شهر اصفهان ساماندهی می شود ، از پاکسازی 70 درصد مادی های شهر اصفهان طی ماههای اخیر خبر داد.

وی ساماندهی مادی ها را شامل ساماندهی فضای سبز کنار مادی ها، جدول کشی اطراف مادی ها، ایجاد مبلمان شهری و نورپردازی در اطراف مادی ها دانسته و ادامه می دهد: این اقدامات علاوه بر حفظ زیبای فضای اطراف مادی ها در ارزش افزوده محل اطراف آن نیز تأثیر بسزایی دارد. عمرانی تصریح می کند: زنده شدن مادی های اصفهان نفس شهر را پرطراوت می کند.

رییس اداره انهار و مادی‌های شهرداری اصفهان یادآور می شود: هر چند امروزه اهمیت مادی های اصفهان به عنوان شبکه تقسیم آب نسبت به گذشته نیست؛ ولی در واقع انعکاسی از دقت و نظم لازم چنین طرح های عظیمی را نشان می دهد و مهم تر از آن نقشی است که این شبکه در ایجاد و اهمیت نظم آب در این شهر ایفا می نماید. به گفته جلال عمرانی، بیش از ۱۰۰ هزار درخت در اطراف مادی های شهر که همگی قدمتی ۵۰ تا 70 ساله دارند، وجود دارد که به عنوان کلکسیون فضای سبز ، بر طراوات و زیبایی این محلات افزوده است.

در حال حاضر مادی های نیاصرم، فرشادی، فدن، تیران، قمیش ، صم ،کارلادان شمال شهر اصفهان را زیر پوشش خود دارند و در جنوب رودخانه نیز مادی های شایج ، نایج و عبد اله خان، جوی سیاه و مادی خونین قرار دارند. وقتی زاینده رود شاهرگ حیاتی اصفهان نام می گیرد، در واقع مادی ها شریان هایی هستند که از این شاهرگ منشعب شده و در بطن شهر گسترده اند.

برخی ابتکار این نهرهای کوچک جدا شده از دل زاینده رود را به شیخ بهایی نسبت می دهند و برخی قدمت آن را بسیار پیش تر از این با تاریخ شهر اصفهان پیوند می زنند.